Vruchtwaterpunctie

Een vruchtwaterpunctie is een vervolgonderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen over een eerdere afwijkende uitslag van bijvoorbeeld de 20 wekenecho.
Op deze pagina vertellen we je meer over de vruchtwaterpunctie. Wil je liever iemand spreken over je persoonlijke situatie, neem dan contact op met de NPV-Advieslijn.


In het kort 

  • Een vruchtwaterpunctie is een onderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen na bijvoorbeeld een afwijkende uitslag van de 20 wekenecho of de NIPT.
  • Bij een afwijkende uitslag word je geconfronteerd met de vraag of je je zwangerschap wel of niet wilt laten afbreken.
  • Het is belangrijk om te weten dat het niet verplicht is om een vruchtwaterpunctie uit te voeren. Je kunt meerdere afwegingen naast elkaar zetten om tot een keuze te komen.
  • Heb je behoefte aan een lezing, toerusting of extra leesmateriaal over dit onderwerp? Ga naar de NPV-Academie!

[Tekst loopt door onder de afbeelding]

Vruchtwaterpunctie

Informatie

Wat is een vruchtwaterpunctie?

Een vruchtwaterpunctie is een onderzoek dat tijdens de zwangerschap kan worden uitgevoerd om meer zekerheid te krijgen na bijvoorbeeld een afwijkende uitslag van de 20 wekenecho of de NIPT. Bij een vruchtwaterpunctie wordt er vruchtwater uit de baarmoeder weggezogen via de buikwand. Dit gebeurt met een dunne naald.
Er zitten cellen van het ongeboren kindje in het vruchtwater. Door onderzoek van die cellen kunnen chromosoomafwijkingen, andere erfelijke ziekten, sommige stofwisselingsziekten en een open rug of schedel (neurale buisdefecten) ontdekt worden.

De vruchtwaterpunctie kan worden gedaan vanaf 15 weken zwangerschap. De eerste uitslag is na enkele dagen al bekend en vertelt je of er bij je kind  sprake is van down-, edwards- of patausyndroom. Na ongeveer 2 à 3 weken krijg je te horen of er ook andere erfelijke of chromosomale afwijkingen gevonden zijn.

Een vruchtwaterpunctie brengt een klein risico op het krijgen van een miskraam met zich mee (minder dan 0,5 procent). Daarom worden deze onderzoeken niet standaard, maar alleen in het kader van vervolgdiagnostiek aangeboden.

Voor wie is het?

Een vruchtwaterpunctie is geen standaard onderzoek dat elke zwangere vrouw krijgt aangeboden. Wanneer tijdens eerder onderzoek geconstateerd is dat er een verhoogde kans is op een bepaalde aandoening, dan kan de vruchtwaterpunctie hier meer duidelijkheid in bieden.
Je kunt ook in aanmerking komen voor een vruchtwaterpunctie wanneer er sprake is van een bepaalde erfelijke ziekte of aandoening in de familie.

De uitslag

Het onderzoek kan met bijna absolute zekerheid vaststellen of je kind wel of niet een afwijking heeft.
Bij een afwijkende uitslag zal er altijd een vervolggesprek plaatsvinden met de behandelend gynaecoloog, de klinisch geneticus of een andere kinderspecialist. In zo’n gesprek zal worden uitgelegd wat de aandoening inhoudt, wat dit betekent voor je kindje en wat dit betekent voor de zorg en behandeling die je kindje zal moeten krijgen. Bij een afwijkende uitslag word je geconfronteerd met de vraag of je je zwangerschap wel of niet wilt laten afbreken.

Opvattingen

Afwegingen bij de vruchtwaterpunctie

De vruchtwaterpunctie is bedoeld om meer zekerheid te krijgen. In bepaalde situaties kan het fijn zijn om meer te weten over de eventuele aandoening, zodat er goede zorg aan kind en moeder gegeven kan worden. Tegelijkertijd kan het spanning met zich meebrengen. Er is immers de mogelijkheid van het nog kunnen afbreken van een zwangerschap. Belangrijk om vooraf met de arts de intentie van het onderzoek te bespreken.

Het is belangrijk om te weten dat het niet verplicht is om een vruchtwaterpunctie uit te voeren. Je kunt meerdere afwegingen naast elkaar zetten om tot een keuze te komen.

Waarom zou je de vruchtwaterpunctie niet doen?

  • Je wilt nieuw leven zo open mogelijk ontvangen en niet op kennis vooruitlopen. Want ook al is bij eerder onderzoek het vermoeden ontstaan van een mogelijke aandoening, je kindje is welkom, ongeacht een afwijking.
  • Vervolgonderzoek, zoals de vruchtwaterpunctie, kent een hoge mate van betrouwbaarheid, maar brengt spanning en nieuwe vragen – zoals de vraag of je een abortus wilt – met zich mee.
  • Je wilt de minimale kans op een miskraam niet lopen.

Waarom zou je de vruchtwaterpunctie wel doen?

  • Je wilt graag zeker weten of je kindje een afwijking heeft. Zo ja, dan kun je je voorbereiden op de komst van een kind dat extra aandacht nodig heeft of op een verwacht overlijden.
  • Door bekend te zijn met de uitslag van de vruchtwaterpunctie, kan je je soms medisch voorbereiden. Zo kan bijvoorbeeld vooraf besloten worden te bevallen in een speciaal ziekenhuis waar direct goede medische zorg voor de baby beschikbaar is.  Daarbij kan de uitslag ook van betekenis zijn voor een goede begeleiding van de moeder tijdens de zwangerschap en rond de bevalling.

Wanneer een vruchtwaterpunctie wordt uitgevoerd met als doel ‘betere zorg voor kind en moeder’ en je het minimale risico op een miskraam niet wil lopen, dan is het mogelijk om samen met de arts te bespreken of de vruchtwaterpunctie op een later moment in de zwangerschap kan.
Over prenataal onderzoek maatschappelijk gezien is meer te zeggen. Zie hiervoor onze themapagina die daarover gaat.

Hulpaanbod

De NPV zet zich al veertig jaar in voor de zorg voor het leven. Vanuit christelijk patiëntenperspectief zijn wij dé vraagbaak voor al jullie ethische vragen. Je kunt met deze vragen bij ons terecht voor een deskundig en persoonlijk advies. Wij beschikken over veel inhoudelijke informatie en een uitgebreid netwerk waarmee we je van dienst kunnen zijn.

  • Willen jullie graag met iemand doorpraten over de vruchtwaterpunctie? Neem dan contact op met de NPV-Advieslijn.
  • Tijdens je zwangerschap krijg je verschillende onderzoeken aangeboden. De NPV-keuzehulp ‘Prenataal onderzoek‘ helpt je om na te denken of je bepaalde onderzoeken wel of niet wilt.

"Wat fijn dat jullie er zijn!"

Misschien vragen jullie jezelf af of een vruchtwaterpunctie in jullie situatie een goede keuze is. Mensen komen met deze vragen bij de NPV:

  • De uitslag van de 20 wekenecho is afwijkend. Ze willen nu graag een vruchtwaterpunctie doen. Ik weet niet zo goed of ik dat zelf wel wil. Kunt u met ons meedenken?
  • Een vruchtwaterpunctie geeft een kleine kans op een miskraam. Maakt het daarvoor uit of ik wacht tot een later moment?

Voor deze vragen kunt u contact opnemen met de NPV-Advieslijn, zo nodig 24 uur per dag, 7 dagen per week.

NPV-Advieslijn

Gerelateerde nieuwsberichten

Wilt u ook nieuwsberichten tonen van een afdeling bij u in de buurt?

Menselijk leven kweek je niet, dat koester je…

16 december 2024

Menselijk leven kweek je niet, dat koester je…

Zeg nee tegen embryokweek

Op 18 september 2023 dienden D66 en VVD een wetsvoorstel in dat het speciaal kweken van embryo’s voor wetenschappelijk onderzoek mogelijk zou moeten maken. Een embryo ontstaat als een zaadcel en eicel zijn samengesmolten en is het prilste begin van een mens.

80 jaar Vrijheid: Inzet voor Elkaar

09 december 2024

80 jaar Vrijheid: Inzet voor Elkaar

Samen bouwen aan de toekomst van vrijwillige inzet

In 2025 viert Nederland een bijzonder jubileum: 80 jaar vrijheid. Onder de naam ‘80 jaar Vrijheid: Inzet voor Elkaar’ wordt deze mijlpaal aangegrepen om een landelijke beweging te starten, gericht op het versterken van vrijwillige inzet. Op 2 december vond in De Basiliek in Veenendaal het startevent plaats. Een diverse groep van fondsen, ministeries, gemeenten, bedrijven, verenigingen, vrijwilligersorganisaties, zorginstellingen en geloofsgemeenschappen kwam samen om de cruciale rol van vrijwilligerswerk voor een sterke en verbonden samenleving te onderstrepen en te bestendigen.

Onderzoek: Kennis over vruchtbaarheid ontbreekt

03 december 2024

Onderzoek: Kennis over vruchtbaarheid ontbreekt

Uitkomsten NPV-onderzoek ‘Een grens aan de kinderwens?’