Wat is er aan de hand?

Bij het uitblijven van een zwangerschap zal de huisarts eerst oriënterend onderzoek doen. Afhankelijk van de uitkomst daarvan kan de huisarts kiezen voor afwachtend beleid met gerichte adviezen voor een bepaalde periode. Bij direct aanwijsbare problemen of als een zwangerschap alsnog uitblijft, zal de huisarts verwijzen naar de gynaecoloog.

Een oriënterend vruchtbaarheidsonderzoek bij zowel man als vrouw zal dan de start van het traject zijn. Denk hierbij aan echografisch onderzoek bij de vrouw, zaadonderzoek van de man, bloedonderzoeken en dergelijke. Vragen die dan centraal staan: is er een goede eisprong? Wat is de zaadkwaliteit? Kunnen eicel en zaadcel bij elkaar komen?

Bij de vrouw kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een hormoonstoornis, waardoor er problemen zijn met de cyclus of de rijping van de eicellen. Bij de man kan er onder meer sprake zijn van een tekort aan goede of voldoende bewegende zaadcellen. Daarnaast kunnen er allerlei andere oorzaken zijn van verminderde vruchtbaarheid of zelfs onvruchtbaarheid. Soms is aanvullend onderzoek nodig om de oorzaak te achterhalen. Denk aan onderzoek naar de doorgankelijkheid van de eileiders bij de vrouw, urologisch onderzoek bij de man. In ongeveer 20% van de gevallen wordt er geen reden gevonden.

Hoe dan verder?

Afhankelijk van de uitslagen van onderzoek kan de gynaecoloog een passende behandeling voorstellen. In grote lijnen kun je die onderverdelen in twee categorieën:

• het herstellen van natuurlijke vruchtbaarheid
• mogelijkheid voor geassisteerde voortplanting

Herstel van natuurlijke vruchtbaarheid

Deze behandelingen zijn vooral bedoeld voor mensen die minder of niet vruchtbaar zijn, maar bij wie de onderliggende oorzaak te beïnvloeden is. Op deze wijze kan er na behandeling/beïnvloeding mogelijk wel sprake zijn van het tot stand komen van een zwangerschap via de normale liefdesgemeenschap tussen man en vrouw.

Er zijn verschillende soorten behandelingen die daarbij kunnen helpen:

• Natuurlijke vruchtbaarheidsbehandeling: FertilityCare biedt een diagnostiek- en therapietraject dat gericht is op de verbetering van de vruchtbaarheid van het stel, zodat een natuurlijke conceptie (bevruchting) plaats kan vinden. De gedachte is dat onvruchtbaarheid veroorzaakt wordt door een achterliggend probleem. Dat zijn vaak hormonale problemen, maar ook leefstijl of andere factoren kunnen een rol spelen. De therapie in de FertilityCare-kliniek is de ovulatie-inductie therapie. Bij verminderde vruchtbaarheid van de man of eventuele chirurgische ingrepen is er samenwerking met externe artsen. Voor meer informatie verwijzen we je graag naar de website van FertilityCare.
• Hormonale behandeling: als de cyclus van de vrouw verstoord of afwezig is, verlopen de eirijping en de eisprong niet goed. De gynaecoloog kan dan kiezen voor een hormoonbehandeling. Daarmee kun je de productie van eicellen stimuleren. De kans op een goede eicel die bevrucht kan worden, neemt daarmee toe. Artsen passen deze methode ook vaak toe in combinatie met ivf.
• Chirurgische behandeling: als de eileiders afgesloten zijn of als er verklevingen zijn rond de eileider of eierstok, kunnen deze met een operatie weer toegankelijk worden gemaakt. De kans op een zwangerschap na zo’n operatie wisselt.

Het is fijn als de vruchtbaarheid met de bovengenoemde methodes hersteld kan worden.  Maar in lang niet alle gevallen lukt dat. Dan is er de mogelijkheid om gebruik te maken van geassisteerde voortplanting.

Geassisteerde voortplanting

Deze behandelingen zijn vooral bedoeld voor stellen die niet door gewone seksuele omgang in verwachting kunnen raken en waarbij een behandeling gericht op herstel van de vruchtbaarheid niet aan de orde is of niet tot een zwangerschap heeft geleid. Bij deze behandelingen komt de zwangerschap niet tot stand via de normale liefdesgemeenschap tussen man en vrouw, maar met de hulp van medische middelen.

Welke behandelingen zijn er?

• IUI (Intra Uteriene Inseminatie): bij deze methode brengt de arts het sperma van de partner met een slangetje hoog in de baarmoeder in, dicht bij de eileiders. Bij onvruchtbaarheid van de partner maakt men soms gebruik van donorzaad. Onder het kopje ‘Denklijnen’ gaan we in op het gebruik van donorcellen.
• ivf/ICSI: lees daarover meer op deze pagina.
• MESA/PESA & TESE: als de man helemaal geen zaadcellen in zijn sperma heeft, kan hij geholpen worden met een microchirurgische ingreep. De specialist kan het sperma dan via microchirurgie uit de bijbal zuigen (MESA) of met een naaldje uit de bijbal halen (PESA). Een derde optie is TESE: dan kijkt de arts of hij het zaad rechtstreeks uit de zaadbal kan halen. Deze ingrepen worden alleen uitgevoerd in combinatie met ivf/ICSI.
• Draagmoederschap: lees daarover meer op deze pagina.