05 april 2023
Het jaarverslag van de RTE (toetsingscommissie euthanasie) over 2022 is gisteren aangeboden aan minister Ernst Kuipers van Volkgezondheid, Welzijn en Sport. In 2022 heeft de RTE 8.720 meldingen van euthanasie ontvangen. Dat is 5,1% van het totaal aantal mensen dat vorig jaar in Nederland is overleden. Er is opnieuw sprake van een stijging in het aantal meldingen: in het vorige jaar werden 13,7% meer euthanasiegevallen gemeld dan in 2021. Deze stijgende trend is over een langere periode zichtbaar.
Onderzoek naar stijging essentieel
De NPV benadrukt de noodzaak van grondig onderzoek naar deze stijging. Het is belangrijk in kaart te brengen of er specifieke redenen zijn voor deze stijging, zoals toenemende druk op de gezondheidszorg. Daarnaast leidt de dubbele vergrijzing (meer ouderen, én minder jongeren) tot eigen problemen. Er zijn meer ouderen die zorg nodig hebben en minder jongeren die dat op kunnen vangen. Ouderen hebben er moeite mee hun netwerk te belasten of dit netwerk ontbreekt. De kans op eenzaamheid neemt sterk toe. Dit alles kan een flinke afbreuk doen aan de kwaliteit van leven. Wanneer onvoldoende oog is voor deze problematiek, kan euthanasie een oplossing in eigen regie lijken, maar is ze in werkelijkheid niet opgedrongen door ziekte, maar door de omstandigheden.
Meerdere factoren van invloed op keuze voor euthanasie
Een keuze voor euthanasie is geen individuele beslissing. De mening van naasten en de eventuele belasting voor de omgeving spelen een grote rol, zo bleek recent uit onderzoek van Trouw. Opmerkelijk zijn ook de grote regionale verschillen. Het percentage sterfgevallen waar euthanasie aan voorafging, is in sommige gemeenten 25 keer zo groot als in andere. Daarnaast spelen culturele aspecten een rol, aangezien een euthanasievraag nauwelijks speelt bij niet-westerse allochtonen.
Levensbeëindiging zonder verzoek
Het meldingspercentage blijft volgens het laatste evaluatierapport euthanasie steken op 82 procent. Dat houdt in dat ongeveer een vijfde van het aantal euthanasiegevallen niet in beeld is en dus ook niet kan worden nagegaan of die zorgvuldig worden uitgevoerd. Ook bleek uit datzelfde evaluatierapport dat ook levensbeëindiging zonder uitdrukkelijk verzoek van de patiënt is uitgevoerd. Daarbij zijn gevallen bekend van levensbeëindiging waarin niet was overlegd en er ook geen wens bekend was. Dit is onzes inziens onaanvaardbaar en vraagt minimaal om nader onderzoek. Het rapport van de vierde evaluatie wordt dit voorjaar verwacht.
Lees meer over het standpunt van de NPV over euthanasie
