08 november 2018
Jarenlang zorgde ze voor haar inmiddels overleden moeder. Met liefde, dat vooropgesteld. Het was niet meer dan logisch dat zij die rol op zich nam; ze was alleenstaand en woonde in de buurt. Haar broers hadden een gezin en gewichtige (neven)functies. Als je in de weer bent voor kerk en staat en je nachtrust toch al onder vuur ligt, kun je niet ook nog eens met je moeder naar een controle-afspraak in het ziekenhuis. Dat zou hun zus wel begrijpen. Ja, dat deed ze. En toch knaagt er iets …
Maria (52) is de oudste uit een gezin van vijf, en enige dochter. Ze was nog jong toen haar ouders uit elkaar gingen en koos onvoorwaardelijk voor haar moeder, die aan depressies leed en niet goed voor zichzelf kon opkomen. Zelf was Maria een stabiel meisje met een vrolijk karakter, precies wat haar moeder nodig had. Haar vier broers trouwden, gingen verder weg wonen, kregen mooie banen en drukke gezinnen. ‘Mijn tijd komt ook wel’, redeneerde Maria vol vertrouwen.
Maar moeder werd ziek en als toegewijde dochter ging ze steeds meer voor haar doen. De was. De financiën. Ze nam vrije dagen op om met haar moeder naar het ziekenhuis te gaan. Kocht namens haar cadeautjes voor de inmiddels talrijke nichtjes en neefjes. Stuurde kaarten bij lief en leed. Hielp voor dag en dauw haar moeder opstarten voordat ze zelf naar haar werk ging. Ging na werktijd vaak bij haar moeder eten en koffiedrinken, waarna ze in haar eigen huis bekaf op de bank zakte.
In het weekend sliep ze uit … tot 7 uur. ’s Zaterdags deed ze de boodschappen, en de zondag besteedde ze ook aan haar moeder, inclusief kerkgang.
Voorbij
Een jaar geleden overleed haar moeder en Maria mist haar intens. Daarnaast wisselen teleurstelling, boosheid en verdriet elkaar af. ‘Het voelt alsof mijn leven voorbij is. Voor mij geen gezin. “Wat heb jíj veel voor je moeder gedaan. Maar je had er ook de tijd voor”, zeggen mensen dan.’
Ze voelt zich in de steek gelaten door haar broers. ‘Als we wat kunnen doen, zeg je het maar hoor’, riepen ze opgewekt. Maar niet in de vakantie, en ook niet vlak daarvoor of daarna. En natuurlijk ook niet ’s nachts bellen want ze moesten de volgende dag uitgerust zijn voor hun o zo belangrijke werk. De avonden gingen op aan kerkenraad, gemeenteraad, schoolbestuur en andere noodzakelijke klussen. O ja, liever de komende weken niet bellen, want dan zijn we aan het verbouwen. En op dinsdag passen we op ons kleinkind.
Laat maar, dacht Maria dan. Ik doe het zelf wel. Ik ga liever zelf mee als moeder naar de huisartsenpost moet en als ze zich in het ziekenhuis moet uitkleden voor een onderzoek. En ik doe niemand tekort als ik een paar jaar niet op vakantie ga.
Geen spijt
Nu zit Maria alleen. Spijt heeft ze niet. ‘Gods liefde in mij maakte dat ik deed wat ik heb gedaan, anders kan ik het niet verklaren.’ Wel vraagt ze zich af of ze dingen anders had moeten aanpakken. ‘Moeder had toch vijf kinderen? Waarom hebben de andere vier het appel dat ze op ons deed, niet gevoeld? Ik ben teleurgesteld in de verwachting die ik van anderen had.’
Ken jij Maria Mantelzorg?
- Laten we de Maria’s van deze wereld niet over het hoofd zien en hen de waardering en erkenning geven die ze zo verdienen.
- Misschien ben je een broer van zo’n Maria en kun je haar eens een avond mee uit eten nemen. Die kerkenraadsvergadering gaat zonder jou ook wel door.
- Misschien is Maria wel je tante. Laat haar dan eens weten hoe knap je het vindt dat ze namens oma zorgt dat er altijd precies op tijd een verjaardagskaart voor jou in de bus ligt.
- En als je een schoonzus van Maria bent, zeg of schrijf haar eens dat je je petje voor haar afneemt. En neem eens een weekend de zorg over, zodat ze er even uit kan.
