17 mei 2024
‘Hoop, lef en trots’ is de titel van het hoofdlijnenakkoord dat PVV, VVD, NSC en BBB woensdag presenteerden. In dit akkoord staan de plannen van het nieuwe kabinet. Er is ruim aandacht voor zorg, maar beperkte aandacht voor medische ethiek.
Medische ethiek
Wát er dan wel staat geschreven, wijst op behoud van de huidige kaders. Enerzijds stelt dit gerust, want onder kabinet Rutte III hebben zorgelijke ontwikkelingen plaatsgevonden. Zo werd de NIPT gratis en de 13-weken echo ingevoerd. Beide leiden helaas tot meer afbreking van zwangerschappen. Ook is de abortuswet verruimd en is euthanasie, mede door inzet van het kabinet, steeds meer als een gewone optie rond het levenseinde gepresenteerd. Het is positief dat dit kabinet geen verruimende koers wil inzetten.
Kansen blijven liggen
Er is stilte als het gaat om ingrijpende thema’s zoals draagmoederschap, transgenderzorg, eenzaamheid of de 24-wekengrens bij abortus. Sommige routes die in het coalitieakkoord van Rutte III zijn ingeslagen, worden niet voortgezet. Denk bijvoorbeeld aan de inzet om herhaalde abortussen en onbedoelde zwangerschappen te voorkomen. Daarnaast ziet het ernaar uit dat verruimingen van de embryowet niet zal worden tegengehouden door het huidige kabinet. Het betreft een fundamentele wijziging waarbij zelfs het plan is de definitie van wat een embryo is, te wijzigen. Het beginnend leven ligt onder een vergrootglas! Deze gemiste kansen rond belangrijke medisch-etische kwesties geeft een pijnlijke bijsmaak, gelet op de roeping van de overheid als beschermer van het leven.
Debat over medisch-ethische kwesties
Genoemd wordt dat het debat over embryo’s, abortus en euthanasie gevoerd wordt met inbreng van zorgverleners, ethici en onderzoekers. Inzake ethische thema’s biedt de NPV zich graag aan als gesprekspartner. De NPV mist bij dit nieuwe kabinet wel de waarborg voor de gewone burger om mee te kunnen praten over belangrijke beslissingen, vóórdat deze genomen worden.
Inzet in zorgsector
Zinnige en toegankelijke zorg
Dit kabinet heeft oog voor de vergrijzing van de bevolking en wil de (toegang tot) zorg voor iedereen verbeteren. Terecht wordt gekeken hoe de personeelskrapte kan worden aangepakt en hoe zinnige zorg gestimuleerd kan worden. In de ouderzorg zal worden geïnvesteerd, bijvoorbeeld door zorg-/verpleegplekken te creëren. Daarnaast wordt bezien hoe verschillende zorgwetten het recht op palliatieve en terminale zorg kunnen borgen. Wij hopen dat deze aanpak het vertrouwen in (levenseinde)zorg vergroot en zo een eventuele vraag om euthanasie voorkomt.
Tegelijk missen wij aandacht voor de geestelijke gezondheidszorg. Afgelopen tijd zijn er vele signalen van knelpunten in deze sector naar buiten gekomen. Ook neemt het aantal mensen toe dat euthanasie wil vanwege psychisch lijden. Noodzakelijk is dat er komende periode geïnvesteerd wordt in deze sector. Er moet ook oog zijn voor hoogwaardige begeleiding als genezing niet mogelijk lijkt te zijn. Zorg, aandacht en bescherming moeten ook dan centraal staan.
Het is een goede zaak om te zien dat dat de positie van huisartsen, wijkverpleging en mantelzorg wordt versterkt, o.a. door verbetering van onderlinge samenwerking. Volgens de NPV is het raadzaam om in deze plannen ook vrijwilligers een plek te geven, die een belangrijke spil in het zorgnetwerk vormen.
Wat betreft vaccinaties wordt geschreven over een ‘nieuwe samenhangende aanpak in het beleid’. De concrete invulling hiervan blijft onduidelijk. De NPV zal blijven pleiten voor gewetensvrijheid voor eenieder om wel of geen gebruik te maken van vaccinaties.
Wetsvoorstel strafbaarstelling conversiehandelingen
In het regeerakkoord wordt ook gerefereerd aan het wetsvoorstel strafbaarstelling conversiehandelingen, waarbij een “effectieve aanpak” wordt beloofd. Dit vormt een serieuze bedreiging voor de vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Door de ruime en vage termen in het voorstel kan bijbelgetrouwe prediking, gebed, pastorale zorg, ouderschap én therapie binnen het bereik van het strafrecht komen. Daarnaast zou dit ook de zorgsector kunnen raken, als zorgverleners therapeutische vragen stellen bij de persoonlijk gekozen genderidentiteit van hun cliënt. De NPV blijft zich daarom sterk maken voor een fundamentele en stevige dialoog over dit wetsvoorstel en alle problematische gevolgen ervan.
Conclusie
Dit regeerakkoord behelst plannen die de zorg voor het leven ten goede komen, maar laat ook open einden die zorgen baren en om waakzaamheid vragen. De NPV zal zich in de komende regeerperiode vol inzetten voor de bescherming van íeder leven: van het prille begin tot aan het einde.
