Maak abortus niet gewoon

De NPV komt al ruim veertig jaar op voor de beschermwaardigheid van het ongeboren leven. Maar in politiek en samenleving gaan steeds meer stemmen op voor uitbreiding van de abortuswetgeving. Ook in deze tijd willen wij de stem voor het leven laten klinken. Dat kunnen we doen met uw steun!

Om bewustwording te creëren over dit thema en de stem voor het leven te laten klinken in de politiek, is er geld nodig. Wilt u ons steunen met een bijdrage aan ons werk?

Wat speelt er nu?
In het afgelopen najaar heeft de abortuslobby twee voorstellen gedaan om de abortuswetgeving te verruimen:

  • een burgerinitiatief om abortus uit het strafrecht te halen;
  • een oproep om van abortus een mensenrecht te maken.

Tijdens de tweede evaluatie van de abortuswet (de Wet Afbreking Zwangerschap) in april 2020 werd bovendien voorgesteld om de 24 wekengrens los te laten. Daardoor zou abortus nog later mogen plaatsvinden.

Abortus in het strafrecht

Wat is er aan de hand? 
BNNVARA en het Humanistisch Verbond hebben de handen ineengeslagen om abortus via een burger­initiatief uit het Wetboek van Strafrecht (WvSr) te krijgen. Dat initiatief heeft zoveel steun gekregen dat het schrappen van abortus uit het strafrecht besproken wordt in de Tweede Kamer.
Op het moment is abortus niet strafbaar als dat gebeurt onder de juiste omstandigheden (kundige artsen, voor de 24 wekengrens, etc.). De initiatiefnemers willen vooral het ‘taboe’ op abortus wegnemen.

Wat zijn daarvan de gevolgen?
Als abortus uit het strafrecht verdwijnt wordt het ‘normaal medisch handelen’, gelijk aan de reguliere geneeskunde. Normaal medisch handelen geneest mensen of verzacht leed. Daarvoor gelden de juridische regels van de geneeskundige behandelovereenkomst.
Bij abortus is er geen sprake van genezing of leedverzachting, integendeel: abortus beëindigt een mensenleven. Daarom is er voor abortus een andere wet: de Wet afbreking zwangerschap (Wafz). De wetgever spreekt in die wet bewust van ongeboren leven.

Abortus in het strafrecht

Abortus in het strafrecht zegt dus iets over hoe wij als samenleving omgaan met menselijk leven. Is het beëindigen daarvan ‘normaal medisch handelen’?

De Wafz beschermt ook de vrouw die een abortus ondergaat: in de wet worden duidelijke voorwaarden gesteld voor de omstandigheden waarin de abortus mag plaatsvinden: alleen in een kliniek of in een ziekenhuis, bijvoorbeeld.

Wat doet de NPV?
Abortus hoort wat de NPV betreft in het strafrecht. Het beëindigen van een mensenleven mag nooit normaal medisch handelen worden. Daarnaast is het binnen de huidige wetgeving belangrijk dat de abortussen die plaatsvinden veilig en verantwoord gebeuren. De NPV zal zich hiervoor hard maken:

  • door de samenleving bewust te maken van de gevolgen van deze wijziging;
  • door de stem voor het leven te laten klinken in politiek Den Haag.

Abortus als mensenrecht?

Wat is er aan de hand?
In het verlengde van de inspanningen om abortus uit het strafrecht te schrappen, ziet de NPV dat er internationaal veel aandacht wordt gevraagd voor abortus als mensenrecht. Onder andere de Franse president Macron wil de toegang tot legale abortus een Europees grondrecht maken. In Nederland zet regeringspartij D66 zich in voor abortus als mensenrecht.

Wat zijn daarvan de gevolgen? 
Wanneer abortus een mensenrecht wordt, worden het recht om te leven en het recht om te doden als het ware gelijk aan elkaar. Dat is een vreemde paradox. Daarmee wordt ongeboren leven uitgesloten van hun grondrecht om te leven. Het recht om abortus te plegen zou zelfs regelrecht ingaan tegen verdragen waarin ongeborenen worden beschermd, zoals het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Daarin staat dat de doodstraf niet mag worden gegeven aan zwangere vrouwen vanwege de waardering voor de menselijkheid van het ongeboren leven.

Wat doet de NPV?
De NPV zet zich volop in voor het recht om te leven, ook van ongeborenen. Daarover willen we ons uitspreken in politiek en samenleving, samen met andere organisaties.

Abortus als mensenrecht?

De abortusgrens

Wat is er aan de hand? 
De abortusgrens ligt in Nederland op 24 weken. Er gaan stemmen op om de abortusgrens nóg later in de zwangerschap te leggen. Onderzoekers aan het Erasmus MC en het AMC stelden bijvoorbeeld een aantal jaar geleden dat dit mogelijk moet zijn voor abortussen met een medische aanleiding. Meer activistische geluiden roepen zelfs op tot het volledig loslaten van enige abortusgrens, vanuit de gedachte dat ‘baas in eigen buik’ ook echt voor de hele zwangerschap moet gelden.
In het meest recente evaluatierapport van de abortuswet adviseerden de onderzoekers bepleit (p. 151) om de koppeling tussen de abortusgrens en de (in potentie veranderlijke) levensvatbaarheidsgrens los te laten.

Nederland heeft een late abortusgrens
Binnen de Europese Unie heeft geen land zo’n late abortusgrens als Nederland. De richtlijn is dat abortus tot aan de levensvatbaarheidsgrens is toegestaan. Toen de abortuswet veertig jaar geleden werd ingevoerd, werd door artsen bepaald dat dit punt op 24 weken ligt. Ter vergelijking: veruit de meeste EU-landen staan abortus toe tot 12 weken. Dan volgen Oostenrijk en Spanje met 14 weken en Zweden met 18 weken, dan heel lang niets en dán ons land met 24 weken. Dat terwijl er onder de bevolking relatief weinig steun is voor zo’n late abortusgrens.
Bovendien zullen ontwikkelingen in de gezondheidszorg er normaal gesproken eerder voor zorgen dat ongeboren leven eerder levensvatbaar is dan andersom.

Wat doet de NPV?
De NPV monitort de ontwikkelingen hieromtrent en bezint zich intern over campagnes die moeten leiden tot meer besef onder de bevolking over de ontwikkeling van het ongeboren leven. De NPV hoopt op een breed maatschappelijk draagvlak voor verlaging van de abortusgrens in plaats van verruiming daarvan. Daarvoor zijn genoeg argumenten. Helpt u ons met uw bijdragen die argumenten te verspreiden?

Vrouwen die abortus willen zijn er niet bij gebaat om abortus uit het strafrecht te halen.

Diederik van Dijk

Abortus gaat over ongeboren leven en hoort daarom echt in het strafrecht

BNNVARA en het Humanistisch Verbond hebben de handen ineen geslagen om abortus via een burgerinitiatief uit het Wetboek van Strafrecht (WvSr) te krijgen. Onverstandig, juist omdat abortus niet zomaar iets is.

Nu staat in artikel 296 WvSr dat het beëindigen van een zwangerschap strafbaar is, tenzij dit gebeurt door een arts in een ziekenhuis of kliniek met een vergunning. Het burgerinitiatief heeft inmiddels voldoende handtekeningen om parlementaire behandeling af te dwingen. De grootste klacht luidt dat abortus gezondheidszorg is en geen criminele daad. Toch zag de wetgever ooit reden om abortus in het strafrecht te houden. Geldt dit niet meer?

Lees verder