Susanne Postma
Medewerker Advies & Toerusting
07 oktober 2023
Vandaag is de Dag van de Wilsverklaringen. Deze dag is in het leven geroepen door de NVVE (Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie). Op die dag geven zij aandacht aan de zelfgekozen dood. Lees hier de blog van Susanne Postma: ‘Van wilsverklaring naar wensverklaring?’
We worden steeds ouder door de mogelijkheden die de gezondheidszorg ons biedt. Dat brengt nieuwe vragen met zich mee. Vragen als: ‘Hoe kan ik nog mee blijven doen als ik ouder word?’, ‘Wie kan mij helpen als ik niet alles zelf meer kan?’ en ‘Hoe ziet mijn levenseinde eruit?’ Als kwetsbare vragen in en rond de ouderdom onbesproken en onbeantwoord blijven, kunnen ze uiteindelijk lijden tot een stervenswens.
In 2020 speelde D66 in op de stervenswens van ouderen met een wetsvoorstel voor Voltooid Leven. Met die wet zouden ouderen die hun leven als voltooid beschouwen de mogelijkheid krijgen om hun eigen leven te beëindigen, zonder dat er van een stervensfase sprake is. In mei dit jaar presenteerde het CDA een verfrissend tegengeluid: het manifest ‘Van Wilsverklaring naar Wensverklaring’. Het manifest roept op tot een maatschappelijk en politiek debat over de oude dag en de laatste levensfase. Dat manifest verdient wat mij betreft ten minste de aandacht die het wetsvoorstel Voltooid Leven heeft gekregen. Ik leg hieronder uit waarom.
Wat staat er in het manifest?
In het manifest stelt CDA-Kamerlid Hilde Palland dat het wetsvoorstel Voltooid Leven geen recht doet aan de waarde van een volwaardige oude dag. Problemen als eenzaamheid, financiële zorgen of het gevoel er niet meer toe te doen mogen wat haar partij betreft nooit de reden zijn dat ouderen hun leven als voltooid beschouwen. Via het manifest roept het CDA op om aandacht te hebben voor de vragen die leven rondom het levenseinde.
Waarom dit manifest?
‘Veel ouderen geven antwoord op deze vragen in de vorm van een wilsverklaring,’ schrijft Palland. ‘Daarin worden dingen vastgelegd rond behandeling of levenseinde als je zelf geen beslissingen meer kunt nemen. Maar een wilsverklaring doet daarmee geen recht aan de grote vragen die spelen in de laatste fase van het leven.’ Het CDA zet een prachtige beweging in gang van wilsverklaring naar wensverklaring. Daarmee hoopt die partij dat er meer aandacht gaat naar eigen overtuigingen van ouderen en naar het adresseren van zorgen, wensen en noden voor de invulling van de oude dag.
De (Levens)wensverklaring van de NPV
Als coördinator van de NPV-Levenswensverklaring herken ik het belang van het adresseren van die zorgen, wensen en noden. Dit is een oproep aan ons allemaal; het gesprek over het levenseinde is net zo goed van belang voor jou en voor mij. Daarom hebben we bij de NPV de Levenswensverklaring. Die sluit naadloos aan bij de wensverklaring zoals Palland die omschrijft. De NPV-Levenswensverklaring wijst een richting voor de zorg rond ziekte en sterven. Het Bijbelse beginsel dat het leven waardevol is en bescherming verdient staat in deze verklaring voorop. De Levenswensverklaring is een waardevol handvat voor het gesprek met onze naasten over het levenseinde.
Ik sluit af met de oproep van Palland om met elkaar in gesprek te gaan over het levenseinde. Ik zeg haar deze woorden van harte na: ‘Laten we met elkaar verkennen wat er nodig is om van eenzaam voltooid naar goed samen leven te gaan.’
De NPV-Levenswensverklaring kan u helpen om het gesprek over het levenseinde te voeren met de mensen om u heen. Lees er meer over op npvzorg.nl/levenswensverklaring of neem contact op met de NPV-Advieslijn (0318) 54 78 88.
