Binnenkort bespreekt de Tweede Kamer een wetsvoorstel dat het strafbaar moet maken als omstanders ‘onderdrukkende’ invloed uitoefenen op iemands seksuele gerichtheid of genderidentiteit. Politici baseren zich op de idee dat er elektroshocks en homeopathie worden aangeboden om iemands seksuele gerichtheid te beïnvloeden. Opvallend is dat het wetsvoorstel ook gaat over basale zaken als gesprekken, praattherapieën en gebed. Dit alles samengevat onder de noemer ‘conversiehandeling’.
Of deze conversiepraktijken rond seksuele gerichtheid en genderidentiteit bestaan in Nederland en met welke omvang, is onbekend. Het zou vooral onder sociale of religieuze druk gebeuren. Volgens het onderzoek ‘Voor de verandering’ van Bureau Beke en Ateno, dat onder dit wetsvoorstel ligt, zijn over de omvang ‘geen betrouwbare uitspraken mogelijk’. Conversiepraktijken bij minderjarigen ‘die in de uitoefening van een ambt, beroep of bedrijf of in verband van een organisatie zijn verricht’ moeten strafbaar worden. Daarnaast gaat het om praktijken bij kwetsbare meerderjarigen waarbij de verdachte zijn machtspositie zou misbruiken. Verdachten riskeren maximaal een jaar cel of een boete tot 22.500 euro. Bij herhaling kan dit oplopen en kan betrokkene uit zijn beroep worden gezet. Het idee voor deze wetgeving komt niet op uit de Nederlandse praktijk, maar is onderdeel van doelen van de EU en de VN, om elke belemmering voor het beleven van de persoonlijke identiteit uit de weg te ruimen.
In onze samenleving zien we een toegenomen onzekerheid over gender en een toename van eigen gekozen identiteiten. Meerdere deskundigen hebben inmiddels publiek hun zorgen geuit over de toegenomen vraag naar transgenderzorg onder jongeren. Genderdysforie (aanhoudende onvrede over je eigen geslacht) kan al op jonge leeftijd voorkomen. Recent onderzoek van het UMCG laat echter zien dat twijfels over gender vaak ook op latere leeftijd verdwijnen.
Zeer kritisch was het oordeel van wetenschappers die een wetenschapstoets over dit wetsvoorstel uitvoerden. Cruciale termen worden niet/nergens gedefinieerd en seksuele gerichtheid en genderidentiteit worden op een niet nader gemotiveerde manier onder één noemer geschaard. Uit niets blijkt dat conversiehandeling in Nederland een probleem is waarbij bestaande strafwetten tekortschieten. Maar nog belangrijker: dit wetsvoorstel raakt fundamentele vrijheden, zowel in de persoonlijke sfeer als in de beroepsuitoefening.
Op dit moment van schrijven weten we niet hoe ‘conversiehandelingen’ worden gedefinieerd. De gebruikte termen in het wetsvoorstel en de memorie van toelichting zijn zeer breed. Er zijn geen Nederlandse therapeuten die zichzelf ooit hebben beschreven als ‘conversietherapeuten’. De term werd uitgevonden door LHBT-activisten als een beschrijving van therapie voor ongewenste seksuele aantrekkingskracht. Een wettelijk verbod op vage gronden zal waarschijnlijk christenen en anderen criminaliseren die mensen met ongewenste seksuele aantrekkingskracht willen helpen of niet mee willen gaan in acceptatie van een genderspectrum.
De overheid omschrijft ‘conversiehandelingen’ als een ‘onderdrukkende’ praktijk. Iedereen is het erover eens dat geen enkele therapeut dwang mag uitoefenen. De vraag rijst wat er onderdrukkend is aan de praktijk als deze met wederzijds goedvinden is? Dwang is al illegaal en er is geen bewijs dat conversiehandelingen worden beoefend. Hetzelfde geldt voor chirurgische en hormonale behandelingen. Het enige wat therapeuten willen en kunnen doen, is een gesprek voeren met iemand die geholpen wil worden. Wat is daar onderdrukkend aan? De indieners van het wetsvoorstel willen ‘conversiehandelingen’ verbieden op grond van het feit dat de praktijk schadelijk is. Er is echter geen bewijs van deze praktijk en de schadelijkheid ervan gevonden. Hoewel er mensen zijn die beweren dat ze schade hebben ondervonden van therapie of counseling, die ze omschrijven als ‘conversietherapie’, zijn er ook vele anderen die beweren dat ze zijn geholpen om afstand te nemen van ongewenste seksuele aantrekkingskracht. Het komt erop neer dat de bewering van schade ongegrond is.
Het verbieden van conversiehandelingen kan het onbedoeld illegaal maken voor ouders om een kind dat zijn geslacht in twijfel trekt, te begeleiden in acceptatie van het biologisch geslacht. Binnen de onduidelijke definities van conversiehandeling zouden dit soort gesprekken strafbaar kunnen worden, zelfs in een gezinssituatie. Het verbieden van ‘conversiehandelingen’ zou gemakkelijk kunnen leiden tot meer staatsinterventie bij christelijke ouders of erger nog, voor het onderwijzen van Bijbelse seksuele moraliteit aan hun kinderen.
Bij dit wetsvoorstel wordt verwezen naar gesprek en gebed als een vorm van conversiehandelingen. Veel van de belangrijkste voorvechters van een verbod op conversiehandelingen roepen duidelijk op tot het verbieden van ‘pastorale zorg’ voor mensen met ongewenste seksuele aantrekkingskracht. Onduidelijke definiëring van conversiehandelingen, en een verbod in die richting, kan voor werkers in de kerk het risico van vervolging met zich meebrengen wanneer ze preken over Bijbelse teksten met betrekking tot huwelijk en seksualiteit. Ze kunnen strafbaar worden omdat ze jonge mensen aanmoedigen om kuisheid te bewaren tot het huwelijk. En het zou een lid van een kerk of een christelijke organisatie criminaliseren dat met een ander lid bidt, omdat ze zich aangetrokken voelen tot iemand van hetzelfde geslacht, maar er niet naar willen handelen. Elk gesprek of elke ontmoeting die suggereert dat iemand berouw moet hebben van seksuele zonden, kan leiden tot strafrechtelijke vervolging. Dit kan ook zijn in evangelisatie; lidmaatschap van een kerk of een christelijke organisatie; dooponderwijs; in kleine groepen of een-op-een ontmoetingen.
Geen enkele vrije samenleving zou ooit moeten overwegen om privégesprekken strafbaar te stellen, maar dat is wat de indieners van dit wetsvoorstel van plan lijken te zijn. Iedereen die de vrijheid van meningsuiting een warm hart toedraagt, moet zich realiseren hoe totalitair en onderdrukkend dit zou zijn. Bepaalde soorten gesprekken kunnen leiden tot een strafrechtelijke veroordeling. Is dat het soort samenleving dat we willen? U kunt worden gerapporteerd en beschuldigd voor het gesprek dat u bij u thuis heeft gevoerd.
Een verbod op ‘conversiehandelingen’ zou een ernstige schending van de mensenrechten zijn. Het zou duidelijk in strijd zijn met het recht op vrijheid van meningsuiting, dat wordt beschermd door artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Als bepaalde soorten gesprekken strafbaar worden gesteld, dan hebben we geen vrijheid van meningsuiting. Een verbod zou ook een aanval zijn op de gewetensvrijheid (artikel 9), aangezien degenen die hun geweten willen volgen en afstand willen nemen van ongewenste seksuele aantrekkingskracht, dit niet zullen kunnen doen. Ook degenen die anderen willen helpen in de acceptatie van het eigen geboortegeslacht, zullen dat niet kunnen. Het zou ook neerkomen op een aanval op de vrijheid van godsdienst (artikel 9), aangezien het onderwijzen van Bijbelse seksuele moraal of het adviseren van onthouding van seks buiten het heteroseksuele huwelijk strafbaar zou kunnen worden gesteld. Het verbieden van gesprekken bij seksuele gerichtheid of genderidentiteit – met welke vraag of welke uitkomst dan ook – is in strijd zijn met artikel 14, dat discriminatie op grond van welke status dan ook verbiedt.
Het verbieden van ‘conversiehandelingen’ zal waarschijnlijk een breed scala aan christelijke activiteiten strafbaar stellen. Het zou de mensenrechten schenden en mensen die hulp zoeken schaden. Een wettelijk verbod op ‘conversiehandelingen’ zou daarom moeten worden weerstaan door iedereen die zich bekommert om christelijke bediening, mensenrechten of het vermogen van mensen die lijden om hulp te zoeken die ze kunnen vertrouwen.
Alle christenen zouden zich hier zorgen over moeten maken en zich willen verzetten tegen elk voorgesteld verbod op ‘conversiehandelingen’ – niet in het zoeken naar tijdelijke mazen in de wet voor christenen, kerken en christelijke organisaties, maar het verdedigen van burgerlijke vrijheden voor iedereen.
Steun de NPV zodat we ook namens u onze zorgen kunnen uiten bij de politiek. Geef een gift, volg de nieuwsberichten van de NPV en volg de NPV op sociale media. Bovenal, bid met ons mee dat God genadig zal zijn en niet zal toestaan dat onze regering ‘conversiehandelingen’ strafbaar stelt.
10 september 2024
‘Wetsvoorstel Strafbaarstelling Conversiehandelingen ontrafeld: ‘vaak gaat het om gesprekken’
02 augustus 2023
In november zijn er nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer. Wat de NPV betreft laten de politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s zien dat zij kiezen voor de zorg voor en de beschermwaardigheid van het leven. In een brief aan de partijen heeft de NPV daarvoor aandachtspunten meegegeven.
14 juni 2023
Op 14 juni vond er een schriftelijk overleg plaats van de Vaste Kamercommissie VWS van de Tweede Kamer. In dit overleg stonden twee recent verschenen onderzoeksrapporten over transgenderzorg centraal. De rapporten komen van adviesbureau SiRM en de Radboud Universiteit. De NPV heeft (schriftelijk) deelgenomen aan dat overleg.
De NPV is er om u van goede informatie te voorzien. Wilt u ons helpen om daar ook in de toekomst mee door te kunnen gaan?